Magazine Informazione regionale

Mi cheren isperdere? Ischite chi so mala a domare

Creato il 06 giugno 2012 da Zfrantziscu

de Vittorio Sella
Unu chi est professore de litteratura istranza at sententziatu chi non merito de istare in sas iscolas paris chin sos zovanos chi imparan sas limbas. Custu affrontu non resesso a nche l'ingullire. Lu tenzo in mente, ca  isse naraiat chi non do valore mercantile in cust'epoca uve b'est chie comporat e chie ponet in vendita onzi cosa. E jeo, miserina, pro cussu professore-mercaderi non dono richesa a sos chi mi cheren connoschere. Poto campare, contaiat,  solu in sos caminos, in sos guruttos de sa biddas chi oje istan a campa chi mori. Oje mi so sapita chi non mi cheren bidere mancu in sas carreras oru oru de sas cunettas pro numenare sa biddas de sa Sardigna,  comente est capitatu in Pasada. Si no istates vardianos e ischitos, che a su sindicu de Pasada, azis a perdere senas sos sentitos, ca pro me paret chi sun torranne tempos malos, tempos de neula chi punnat de cucutzare su chi sas paraulas meas ischin comunicare a cara arta.
Su tempus de istare a sa muta est mortu E de situatziones modernas e avvenimentos de sa Sardigna  n'isco contare, comente est cumbinatu pacas dies a oje, canno sas paraulas meas sun istatas impreatas pro lamentare a su Guvernu de Roma chi s'Istatu Italianu depet a Sardina un miliardu e seschenta mitza de euros: unu buffu chi nos pertoccat dae su 2010. Pro custa iscrittura  mi so intesa illepiata, ca mi so sapita de istare paris a sa limba italiana, nanne a sos Uffitzios de s'Istatu Italianu su chi pro nois est depitu. E tanno a sos chi mi cheren isperdere naro chi so mala a morrere. Sa musarola l'appo patita pro tantos annos. Su tempus de istare a sa muta est mortu, ca mantenzo ritza s'ischina, movennemi chin naturalesa intro sas pazinas de sos contos, de sos romanzos e de sos libros de didattica, de sos documentos de su guvernu sardu e de sas cartas bullatas. In sos medios de sa comunicatzione iscritta mi cheren solu si sa Regione Sarda bi ponet dinari. A bias però mi ghettan arga comente est capitatu su doichi de maju leghenne chi jeo non comunico sensu in sas iscolas. Una offesa manna pro me e pro tottu sos chi mi pretzian chin impignu e istudiu. Ma so cuntenta siat pro tottu su bonu sentire, e peri pro sos mastros de sa critica; so sicura chi la contan in custa manera ca non mi connoschene. In  custa occasione dono gratzias a sos chi sichin a dare fide a sos arrejonos chi naschin dae su coro e dae sas paraulas meas. Su cossolu de sos iscrittores Mi cossolat chi sun attivos e pretziosos metas iscrittores chi cumponen pazinas de valore, comente  sun presentes pitzinnos abiles  in sas iscolas disitzosos de mi connoschere. Unu lu tenzo in sa mente,  a pustis de aere ascurtatu sa lettura in italianu de una poesia intitulata “Ritratto della mia bambina” di Umberto Saba; isse innantis aiat intesu sa lettura in italianu, a pustis l'aiat cherfita leghere  chin sas paraulas meas. “ Professo', la poto leghere in sardu?” aiat petitu.  Sa risposta de su professore, chi connoschiat sas paraulas meas dae s'etate minore, l' aiat donatu animu. Sos cumpantzos, sichinne cussa attivititate sinchera, istaian silentziosos e cuntentos. Pro me est istata una bellesa cuss'ora de istudiu. Non so intrata in mesus de sos pitzinnos picata a manu tenta e custrinta. Mi so ischitata chin naturalesa e so mala a morrere Mi so  ischitata chin naturalesa ca ippo presente in su coro e in sa mente de cussos pitzinnos che sinnu cuatu, ma presente in su sardu dae sa naschita. E tanno, ite est custu desizu de m'astringhere sas gangas, de m'affocare che creatura in su banzicu, de torrare a mi cuare, de m'ispinghere indaesecus? Si b'est chie la pessat de custa manera, ischite chi so mala a domare. Comente mala a morrere so istata canno in s'epoca fascista aian chircatu de mi isperdere neganne sa presentzia mea in sas letturas de su catechismu, in sos libros de sas iscolas elementares, in sas garas de poesia e in sos attitos. Mi so pesata ritza e appo sichitu a picare e donare sa paraula. Mi piaghet como s'isto in cumpantzia chin sas ateras limbas. Metas istudiosos la pessan de custa manera. Ma in custas oras de notissias contra a mie, mi piaghet de ammentare sas paraulas de unu sardu de importu mannu pro s'istoria de sas ideas, Antoni Gramsci, chi at cumpresu su valore meu. Las cheglio presentare, mentovanne una “Lettera dal carcere, 26 marzo 1926. Il sardo non è un dialetto, ma una lingua a sé, quantunque non abbia una grande letteratura, ed è bene che i bambini imparino più lingue, se è possibile”. Embo, toccat de ischire metas limbas e de la ischire ausare, aberinne sas jannas a sas iscolas. Ca est notitu chi  sun presentes metas  mastros de gabbale chi mi donan pretziu. Sun distantes dae sos arrejonos varzos de cussu professore de litteratura istranza, pro sa professione issoro  ischin sas lezes chi sun bennitas in favore meu. E non mi ghettan puales de arga.

Potrebbero interessarti anche :

Ritornare alla prima pagina di Logo Paperblog

Possono interessarti anche questi articoli :