Magazine Cultura

Barbus: non loquor latine, no scit su catalanu!

Creato il 28 febbraio 2011 da Indian

Lezioni condivise 50 – Origini del brigantaggio storico in Sardegna
La prossima lezione che condivideremo, non ancora pronta, tratterà del banditismo, come è più comunemente conosciuto il brigantaggio sardo, cercherò di proporvelo per quello che è storicamente stato, lontano dagli stereotipi diffusi dalle cronache di stato.
Il fenomeno è stato banalizzato al punto che un tour operator ha pensato di trarne profitto, proponendo a turisti amanti del brivido, nell’ambito della vacanza in Sardegna, la simulazione di un rapimento da parte di una banda organizzata per l’occasione, con finale conviviale… Pare però che una di queste simulazioni sia stata eccessivamente realistica… mah… non esistono più i banditi di un tempo!
In attesa del post, propongo una ottava di anonimo dedicata a uno dei più noti banditi sardi, Giuanne Tolu di Florinas, latitante per 32 anni, assolto dalla Corte d’Assise di Frosinone per aver agito per legittima difesa.

1.
S’annu barantanoe e ottoghentos
Già m’est costadu su mi cojuare
Pro cussu sò ‘essidu a bandidare
Furriados mi sun tottu sos bentos
De primu piaghere e cuntentos
Mi pariat sa gloria passare
Mi fuit sa delizia de gosare,
Neghe de unu preideru ostinadu.
M’alegro ch’a su mundu m’han torradu
2.
Tratto de su preideru ostinadu
Già nd’hat suffridu sa persone mia,
Issa a mie una santa mi pariat,
E mi fia cun geniu cojuadu,
E tott’in d’una m’agatto ingannadu
Pro sa mala incuntrada cumpagnia
Mai custa discurre lu podia
Chi su gosare m’aeret privadu.
M’allegro ch’a su mundu m’han torradu
3.
Cando mai creia ‘e m’ingannare
Ca pro bona l’haia domandada
Ma cando ‘enia dae sa passizzada
Sempre a issa andaia a chircare
Mancu a mi fagher ite mandigare
Sempre sa gianna, agataia serrada
Ma una ‘olta l’happo minettada
A s’assentare in domo l’happo nadu.
M’allegro ch’a su mundu m’han torradu
4.
Dadu l’happo in corregiu un’aminettu
Chi non s’esseret movida dae domo
Mira ca ti l’avverto dai como
Ca m’has postu in fastizu e in suspettu
Custa ‘olta su bruttu dae su nettu
N’happ’a bogare e pro te mi fentomo
Tottu su male fattu eo l’assomo
Ca lu cherzo su giustu misuradu.
M’allegro ch’a su mundu m’han torradu
5.
Passan sas dies e deo suffrende
E la ‘ido unu pagu reduida
In tottus su prinzipiu de sa chida
Bellu geniu a mie fit fattende
E assentada in domo tribagliende
Sa die de Pasca una festa nodida
S’inch’andada a ballare presumida
Senz’a mie niente m’haer nadu.
M’allegro ch’a su mundu m’han torradu
6.
Non la supero pius pro muzere
Ca so in pena forte incrudelidu
E bido su preideru bessidu
Mi leo una pistola a piaghere
Mi fettat sa giustizia su chi chere
M’agganzo su preideru attrividu
Mortu no l’happo, ma fìt male feridu
Tando mi sò fuidu e occultadu.
M’allegro ch’a su mundu m’han torradu
7.
Tando mi sò fuidu e occultadu
A sa campagna luego mi desi
Ca eo su preideru timesi
Ca fit riccu e potente assiguradu
Pagu tempus a morrer est istadu
Ma sempre cun timore mi bivesi
Privu de poder intrare in su paesi
Pro ispia non m’haeret affalzadu
M’allegro ch’a su mundu m’han torradu
8.
Pro m’haer traittu calch’ispia
E timende su codice penale,
Ca su Giuda fìt sempre naturale
Deo mai su fusile fidaia
Anzis canni faladu lu lassaia,
Ca meda m’apprettat s’arma reale,
Mancari eo senza fagher male
Fia in sa campagna isventuradu.
M’allegro ch’a su mundu m’han torradu
9.
Unos e duos attaccos a sa die
Passende in sos desertos pius meschinos
Informendemi in tottu sos terrinos
Tottu sa culpa daiana a mie
Passende notte mala, abba e nie,
Narzende chi sò capu de assassinos,
Dae muzere mia in sos destinos,
Già m’hat pius de cussu causadu.
M’allegro ch’a su mundu m’han torradu
10.
Da ch’andei a «firma a su Rè»
Bindighi fini sos carabineris
So resu, e già fattu presoneri
Eo chena mi mover unu pé,
Cun vuluntade creide pro mé
E ando cun bois volentieri
De omine de onores cavaglieri
Ca mi cherzo dae sa legge giudicau.
M’allegro ch’a su mundu m’han torradu
11.
Dae sa legge mi cherzo giudicau
Ca sò cuntentu e non poto negare,
Pro cantu vivo mind’happ’ammentare
Chi de pena mind’hana infrancadu,
Cando tentu in presone so istadu
Tottu cheriana a mi nde ‘ogare
Bidende iddas e portos de mare
In mesu de soldados manettadu.
M’allegro ch’a su mundu m’han torradu
(Storia della Sardegna – 3.5.1996) MP

bande

Barbus: non loquor latine, no scit su catalanu!
Condividi su Facebook.


Potrebbero interessarti anche :

Ritornare alla prima pagina di Logo Paperblog

Possono interessarti anche questi articoli :

Magazines